“Heel dichtbij mogen komen in de laatste levensfase van iemand is heel bijzonder”, vertelt Yvon Pazie uit Dedemsvaart. Onlangs werd ze Vrijwilliger Palliatieve en Terminale Zorg bij Evenmens. “Juist in die periode overheerst vaak de liefde. Dat zorgt voor een warm gevoel.”
De Vrijwilligers Palliatieve en Terminale Zorg (VPTZ) kunnen thuis hulp bieden in de laatste levensfase. Ze nemen taken van mantelzorgers over, zodat zij af en toe even op adem kunnen komen of een nacht door kunnen slapen. Zelf heeft Yvon dit ook ervaren. “Mijn ouders hebben langere tijd zorg nodig gehad. Ze hielden elkaar nog een beetje in evenwicht, de rest van de zorg konden we met ons gezin prima opvangen.” Dat veranderde toen Yvons vader ten val kwam. Vier weken later overlijdt hij. Dat brengt niet alleen veel verdriet, maar ook extra zorg voor haar moeder. Uiteindelijk komt zij ook ten val en wordt ze opgenomen. “De artsen stelden een hospice voor, maar mijn moeder gaf aan dat ze heel graag thuis wilde zijn.” De wens wordt vervuld en naast de familie komt er thuiszorg over de vloer.
Even ademhalen
Via de thuiszorg hoort Yvon voor het eerst over VPTZ. “Daar waren we eigenlijk direct heel enthousiast over. We zaten al langere tijd in de zorgmodus en waren natuurlijk met ons hoofd ook nog bij onze vader. Het was heel fijn dat we even ontlast konden worden.” Al snel wordt er een vrijwilliger ingezet, zodat de familie een middag naar de notaris kan om zaken te regelen. “Natuurlijk vonden we het spannend dat er dan iemand anders bij mijn moeder zou zijn. Maar toen we terugkwamen zat ze zo gezellig met die vrijwilliger te kletsen. Dat was ontzettend fijn om te zien.” Ook later zetten ze VPTZ in om zelf een paar nachten door te kunnen slapen. “Je weet niet hoelang zo’n periode duurt. Dat kan twee weken zijn, maar ook drie maanden. Uiteindelijk breekt slaaptekort je dan op.”
De waarde van goede begeleiding
Na het overlijden van haar ouders is Yvon zoekende. Wil ze haar werk als verpleegkundige op de verloskunde blijven doen? Of wil ze iets anders? “Toen dacht ik ook weer na over dat laatste stukje bij mijn ouders. Fijne begeleiding doet heel veel, daarom heb ik zelfs nog even gedacht aan werk in de uitvaartbegeleiding.” Uiteindelijk vallen de puzzelstukjes in elkaar als Yvon een oproep van Stichting Evenmens voorbij ziet komen voor vrijwilligers in de palliatieve en terminale zorg. “Ik heb zelf gemerkt hoe fijn het is als je ontzorgd wordt. Daarnaast vind ik het ook wel een uitdaging om het gesprek over de dood aan te gaan, maar het is natuurlijk verschillend hoe open mensen daarover zijn.”
Je kunt dit maar één keer doen
Ze meldt zich bij Evenmens aan en vertelt tijdens een intake wat ze kan bieden. “Tijdens het overlijden van mijn ouders heb ik heel goed beseft: je kan dit maar één keer doen, dan wil je het met elkaar zo goed mogelijk doen.” Om nog meer handvatten te krijgen volgt ze via Evenmens een symposium Rouw & Verlies. “Dat was heel waardevol, maar daarnaast denk ik ook dat het bij je moet passen. Je moet wel zorgzaam en empathisch zijn om dit te kunnen doen.”
Dichtbij mogen komen
Inmiddels is Yvon al twee keer ingezet als vrijwilliger. “Het geeft een bijzonder gevoel dat je in die fase zo dichtbij mag komen. Juist in zo’n periode bouw je heel snel vertrouwen op. Zowel met degene die komt te overlijden als met de familie. De ene keer praat je over een ziekte en ben je een luisterend oor. Je merkt dat het soms makkelijker is om iets te delen met iemand die niet zo emotioneel betrokken is. De andere keer ben je er gewoon, zonder iets te zeggen. Grappig genoeg is het vaak ook gewoon gezellig. De mensen hebben genoeg moeilijke dingen meegemaakt, maar in die laatste fase overheerst de liefde. Ze zijn vaak dankbaar voor wat het leven hen heeft gebracht. Dat je daarbij kunt zijn en dat mensen dat met je delen, geeft enorm veel voldoening.”
Wil jij net als Yvon iets voor iemand betekenen in de laatste levensfase? Stichting Evenmens is altijd op zoek naar betrokken vrijwilligers voor de VPTZ. Klik voor meer informatie.